BNEWS Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục không chỉ là một “nhân chứng” trong một giai đoạn trong lịch sử của dân tộc, mà còn cái tên gắn liền và khơi dậy lòng yêu nước trong mỗi người dân Việt Nam.
Lịch sử Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục
Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục là một địa điểm lịch sử quan trọng tại Hà Nội, nằm ở phía Đông Bắc quận Hoàn Kiếm. Khu vực này ban đầu là một bãi đất trồng dừa ven hồ Hoàn Kiếm, được gọi là “Vườn dừa”. Dưới thời Pháp thuộc, nó được đổi tên thành Place Négrier và trở thành nơi hành quyết những người yêu nước.
Năm 1907, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục được thành lập gần đó, dạy chữ Quốc ngữ miễn phí và trở thành trung tâm hoạt động của các sỹ phu yêu nước.
Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, quảng trường được đổi tên thành Đông Kinh Nghĩa Thục để tôn vinh ngôi trường này. Hiện nay, quảng trường là một phần của phố đi bộ Hồ Gươm, nơi diễn ra nhiều sự kiện văn hóa và nghệ thuật
Đôi nét về Phong trào Đông Kinh nghĩa thục (1907)
Tháng 3/1907, Lương Văn Can, Nguyễn Quyền lập trường học lấy tên là Đông Kinh nghĩa thục, trường dạy các môn khoa học; tổ chức các buổi diễn thuyết, xuất bản sách báo tuyên truyền tinh thần yêu nước…
Phạm vi hoạt động khá rộng bao gồm Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Thái Bình… Thông qua các hoạt động, Đông Kinh nghĩa thục góp phần khơi dậy lòng yêu nước và một nền văn hóa mới ở nước ta.
Tuy nhiên, đến tháng 11/1907, thực dân Pháp ra lệnh đóng cửa trường.
Những điều thú vị về tên gọi của Quảng Trường Đông Kinh Nghĩa Thục qua các thời kỳ
Người dân Hà Nội gọi quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục là “Vườn dừa” vì khu vực này ban đầu là một bãi đất hoang trồng dừa ven hồ Hoàn Kiếm. Tên gọi này phản ánh đặc điểm tự nhiên và sử dụng ban đầu của khu vực trước khi nó trở thành một quảng trường quan trọng trong lịch sử Hà Nội.
Quảng trường được đổi tên từ Place Négrier sang Đông Kinh Nghĩa Thục vào năm 1945 để tôn vinh và kỷ niệm ngôi trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Trường dạy chữ Quốc ngữ miễn phí và trở thành địa bàn hoạt động chống Pháp.
Thị trưởng Trần Văn Lai (dù chỉ nắm chức Thị trưởng Hà Nội có vỏn vẹn một tháng, nhưng đã làm được nhiều việc để lại danh tiếng mãi đến ngày nay, đặc biệt là ông đã ra sắc lệnh Dùng tiếng Việt làm ngôn ngữ hành chính) đã quyết định đổi tên quảng trường để vinh danh đóng góp của trường trong phong trào yêu nước.
Tại sao thực dân Pháp lại chọn quảng trường này làm trung tâm của Hà Nội
Người Pháp chọn khu vực hiện nay là Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục làm một phần của trung tâm Hà Nội vì vị trí chiến lược của nó. Khu vực này nằm gần hồ Hoàn Kiếm, là một trong những trung tâm hành chính và chính trị quan trọng của Hà Nội dưới thời Pháp thuộc.
Việc quy hoạch các quảng trường và công viên như Place Négrier (nay là Đông Kinh Nghĩa Thục) và Vườn hoa Puginier (nay là Quảng trường Ba Đình) giúp người Pháp tạo ra một không gian công cộng theo phong cách châu Âu, phục vụ cho việc quản lý và kiểm soát thành phố. Những khu vực này cũng được thiết kế để phân chia không gian giữa người Pháp và người bản địa, thể hiện sự phân biệt và kiểm soát của thực dân Pháp.
Những sự kiện lịch sử quan trọng diễn ra tại quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục
Hành quyết các sỹ phu yêu nước: Trong thời Pháp thuộc, nơi đây từng là pháp trường, nơi hành quyết các sỹ phu yêu nước như Tạ Văn Đình và Nguyễn Cao.
Thành lập trường Đông Kinh Nghĩa Thục: Năm 1907, trường được thành lập để truyền bá tư tưởng duy tân và dạy chữ Quốc ngữ, trở thành trung tâm hoạt động chống Pháp.
Đổi tên quảng trường: Năm 1945, sau Cách mạng tháng Tám, quảng trường được đổi tên thành Đông Kinh Nghĩa Thục để vinh danh ngôi trường này.
Trận đánh ác liệt năm 1946: Ngày 24 tháng 12 năm 1946, nơi đây diễn ra trận đánh giữa tự vệ Việt Nam và quân Pháp trong cuộc Toàn quốc kháng chiến.
Quảng Trường Đông Kinh Nghĩa Thục ngày nay
Hiện nay, khu vực quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục đã trở thành một phần của phố đi bộ Hồ Gươm, là nơi thường xuyên diễn ra các sự kiện văn hóa, nghệ thuật lớn của thành phố, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân Hà Nội và du khách.
Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục thường là địa điểm tụ họp cho việc xem bắn pháo hoa đêm giao thừa, cũng là nơi thu hút nhiều người trẻ trong những ngày lễ hội trọng đại của Hà Nội và Việt Nam.
Quảng trường này cũng được nhận định là một phần của “di sản sống,” là không gian mở cho đời sống nhân dân và hoạt động văn hóa tại thành phố Hà Nội.
Theo BNews/